با اشاره به آغاز زمان برداشت گل زعفران  فعالیتهای مرتبط با برداشت، آماده سازی، خشک کردن و بسته بندی زعفران به واسطه نوع کار، نیازمند نیروی کار انسانی فراوان است و با عنایت به محدوده زمانی کوتاه و فشار کاری زیاد بخشی از این اقدامات در محیطهای بسته انجام می‌شود که رعایت پروتکلهای بهداشتی برای پیشگیری از شیوع ویروس همه گیر کرونا باید مورد توجه قرار گیرد.

وی ادامه داد: با توجه به اهمیت رعایت مسائل بهداشت فردی و پیشگیرانه برای جلوگیری از ابتلا به بیماری کووید ۱۹ در زمان برداشت گل زعفران و لزوم اطلاع رسانی به کشاورزان، شیوه نامه بهداشتی توسط جهاد کشاورزی جهت ارایه به بهره برداران تنظیم شده است.

مدیر جهاد کشاورزی گناباد گفت: کارگران برداشت گل زعفران باید قبل از ورود به مزرعه توسط مالکین نسبت به رعایت دستور العملهای بهداشتی توجیه شوند و بعد از شروع مجدد برداشت، دستها را به صورت کامل ضد عفونی کنند و در زمان برداشت رعایت فاصله اجتماعی حداقل یک و نیم متری با کارگر مجاور را رعایت نموده و افراد خانواده و سایر کارگران بعد از برداشت و قبل از ضد عفونی کردن دست‌ها از لمس ظروف جمع آوری گل زعفران خودداری کنند.

وی افزود: استفاده از ماسک و محلول ضد علونی کننده در محیطهای کار جمعی برداشت زعفران الزامی است و باید در دسترس کارگران قرار گیرد و هر گونه مبادلات مالی برای خرید و فروش محصولات تنها باید با استفاده از کارت الکترونیکی انجام شود و از هرگونه استفاده اسکناس در این زمینه خودداری شود.

حسین زاده ادامه داد: هنگام جداسازی کلاله یا پرکردن گل زعفران در خانه باید بخشی از پنجره های اتاقها یا سالن محل فعالیت باز نگهداشته شود و از تماس گل زعفران با فرشها، پوشاک، پتو و امثال آن جلوگیری شود و ظروف مورد استفاده برای جداسای کلاله بعد از اتمام کار با مایع ظرفشویی و آب تمیز کامل شستشو شود و از تماس کودکان با گلهای زعفران جلوگیری گردد.

وی همچنین از فعالان برداشت زعفران خواست برای جلوگیری از شیوع احتمالی ویروس همه گیر کرونا از رهاسازی گلبرگها و ضایعات این محصول در محیط زندگی خودداری کرده و آنها را در حاشیه روستاها و خیابانها رها نکنند و در روستا نسبت به دفن بهداشتی اقدام کنند و در شهرها در داخل کیسه زباله و به صورت بهداشتی جمع آوری و از محیط زندگی خارج کنند.

مدیر جهاد کشاورزی گناباد گفت:  با رعایت نکات بهداشتی در مرحله برداشت گل از آلودگی احتمالی آن به ویروس همه گیر کرونا یا انواع ویروسهای سرماخوردگی و آنفلوآنزای فصلی جلوگیری می شود و کشاورزان و کارگران مرتبط با اطمینان می توانند فعالیتهای اقتصادی و برداشت و فرآوری زعفران را انجام دهند.

وی افزود: با این موارد از انتقال آلودگی از طریق گلهای زعفران به افراد خانواده یا کارگرانی که در زمینه برداشت کلاله گل یا پرکردن زعفران فعالیت دارند، جلوگیری می شود.

حسین زاده سطح زیرکشت زعفران در گناباد طی سال زراعی جاری را سه هزار و ۵۰۰ هکتار ذکر کرد و ادامه داد: برداشت این محصول در شهرستان از دهم آبان ماه جاری آغاز و به مدت یک ماه ادامه دارد و پیش بینی می شود در این مدت ۱۲ تن زعفران از این اراضی برداشت شود.

۳۴ هزار بهره بردار بخش کشاورزی گناباد با ۲۰ هزار هکتار کشتزار آبی، ۱۷۰۰ هکتار دیمزار و ۵۰۰ هزار راس دام سالانه ۸۷ هزار تن محصولات زراعی، باغی و دامی تولید و روانه بازار مصرف می کنند.

مرکز شهرستان ۹۰ هزار نفری گناباد در ۲۸۷ کیلومتری جنوب مشهد واقع است.

نحوه و زمان برداشت گل زعفران در کرونا:

1. برداشت گلهای زعفران توسط دست انجام می گیرد و بهترین زمان برداشت صبح زود قبل از باز شدن غنچه ها می باشد به همین دلیل باید چیدن گلها قبل از طلوع آفتاب شروع گردد.
2. برداشت به موقع گلها باعث افزایش کیفی محصول می گردد چرا که جمع آوری غنچه های بازنشده موجب می گردد که کلاله گلها در حین برداشت آسیب کمتری ببینند همچنین غنچه ها در حمل و نقل آسیب کمتری می بینند.
3. در باز کردن غنچه ها نیز باید مدت زمان لازم رعایت گردد تا غنچه ها به جهت تولید حرارت لهیده وچسبنده نشوند تا از کیفیت محصول کاسته نشود.
4. با توجه به اینکه این مرحله یکی از نقاط بحرانی (CP) تولید زعفران می باشد بر اساس اصول طرح HACCP رعایت مراحل صحیح برداشت گل زعفران به شرح زیر ضروری است:
5. حتی المقدور سعی شود صبح زود و قبل از اینکه آفتاب تمام سطح مزرعه را بپوشاند اقدام به جمع آوری زعفران شود.
6. گلها را در سبد یا ظروف تمیزی (دارای سوراخ جهت تهویه هوا) جمع آوری و در اولین فرصتی به محل جداسازی منتقل می نمایند.
7. محلی که برای نگهداری گلها تا زمان جداسازی زعفران در نظر گرفته می شود باید کاملا پوشیده ، سرد ، دور از گرد و غبار و شدت تابش نور آفتاب باشد.
8. اگر مقدار زیادی گل در روزهای پر گلی جمع آوری شده باشد بایستی در نگهداری آنها دقت کافی معمول و از انباشت آنها روی هم و همچنین تماس آنها با زمین باید جلوگیری شود.
9. مدت نگهداری گل نباید از ۵۲ ساعت تجاوز نموده و ترتیبی اتخاذ شود که بلافاصله پس از برداشت گل اقدام به جداسازی شود.
10. محیط جداسازی نزدیک محل نگهداری و باید کاملا بهداشتی و تمیز باشد.
11. کارگران قبل از اقدام به جمع آوری گل دستهای خود را کاملا شسته و در حین برداشت نیز رعایت موارد بهداشتی را نمایند
12. عدم استفاده از وسایلی مانند گونی و کیسه های پلاستیکی جهت جمع آوری و نگهداری گلها و استفاده از سبدهای مخصوص با امکان تهویه هوا و عدم فشرده شدن گلها .
13. به منظور کنترل آلودگی های میکروبی که امروز می تواند به عنوان یکی از مشکلات اصلی محصول زعفران مطرح باشد، علاوه بر رعایت دقیق موارد ذکر شده فوق باید دقت شود که کودهای طبیعی حداقل ۵ تا ۲ ماه قبل از اولین آبیاری و شروع برداشت گل به زمین داده شود تا گلهای زعفران که ارتفاع کمی از سطح خاک دارند با آنها تماس نداشته باشند.

همزمانی فصل برداشت زعفران با شیوع بیماری کرونا و آموزش‌های لازم برای کشاورزان و دهیاران

فرماندار گناباد نیز که خود به دلیل ابتلاء به کرونا روزهای پایانی قرنطینه را سپری می‌کند در گفت‌وگو اظهار کرد: شهرستان گناباد همزمان با بسیاری از نقاط کشور روزهای رویارویی با موج سوم کرونا را تجربه می‌کند و در روزهای اخیر شاهد افزایش چشمگیر تعداد مبتلایان و فوتی‌ها در شهرستان بوده‌ایم .

حامد قربانی عنوان کرد: با توجه به اینکه در شهرستان گناباد دانشگاه علوم پزشکی مستقل داریم و همچنین ظرفیت‌های خوب درمانی و تشخیصی که در گناباد فراهم شده است، میزان مراجعات مردم شهرستان و شهرستان‌های مجاور به بیمارستان و مراکز درمانی شهرستان نیز زیاد است.

قربانی افزود: سال جاری فصل برداشت گل زعفران با شیوع بیماری کرونا همزمان شده است که در این زمینه آموزش‌های ارشادی لازم برای کشاورزان و دهیاران داشته‌ایم تا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی میزان سرایت ویروس را به حداقل برسانند و این فرصت برای ما تبدیل به تهدید نشود.

فرماندار گناباد که تست کرونای او اول آبان ماه مثبت شد در رابطه با وضعیت سلامت خود نیز گفت: در حال حاضر مشکل خاصی نیست و روزهای آخر قرنطینه را سپری می‌کنم و از همان روزهای اول بیماری ضمن رعایت پروتکل‌های بهداشتی در قرنطینه و با استفاده از زیرساخت‌های مجازی و ارتباط‌های تصویری و… کارهای مربوط به شهرستان را با قدرت و جدیت پیگییری کردم و هیچ وقفه‌ای در امور شهرستان نداشتیم و تا دو روز دیگر نیز روزهای قرنطینه سپری می‌شود.